Kruisen en kapellen

Wie door Wellerlooi wandelt of fietst ontdekt verschillende kapellen en kruisen

Kruisen en kapellen algemeen

In het verleden werden er, vaak om bijzondere redenen, kruisen en kapellen geplaatst als gedenkteken. Dat kan een godsdienstig motief geweest zijn, als dank voor een verkregen gunst, als herdenking op de plaats van een ongeluk, als herinnering aan een huwelijk of geboorte van een kind, meestal van adel.

Vanaf 1600 ziet men wegkruisen en kapellen langs de wegen verschijnen. In sommige gevallen werden deze geplaatst door kasteelheren, die de herinnering aan een bepaald feit of gebeurtenis voor het nageslacht wilden bewaren. Ook de geestelijkheid bevorderde de plaatsing van een kapelletje om de devotie tot een of andere heilige te bevorderen. Bij de boerenhoven werd soms een kruis geplaatst om have en goed onder bescherming van God te stellen.
Soms is de reden van de oprichting niet meer te achterhalen.

De Sint-Annakapel op de Hamert

Zo hebben we in Wellerlooi de Sint-Annakapel langs de rijksweg bij Hotel ‘De Hamert’. Het is een kleine bidkapel en zij is in 1663 gebouwd in opdracht van de Heren van Well ter gelegenheid van het huwelijk van Hendrik de Pas en Juliana van Limburg Stirum. De kapel werd gebouwd van stenen, die gebakken zijn met behulp van hout. De kapel heeft een leien dak. Oorspronkelijk stond de kapel aan de Oude Baan in Well en is in 1885 verplaatst naar De Hamert. 

In juni 2009 werd de kapel door Stichting het Limburgs Landschap een klein stukje verplaatst en gerenoveerd, en door Pater Willems opnieuw ingezegend. Door de verplaatsing komt de kapel nu weer beter tot zijn recht en is nu ook weer beter toegankelijk.
In de zeventiger jaren is het antieke beeld uit de kapel gestolen. Leden van het Limburgs Landschap hebben een nieuw beeld geschonken, dat de kapel nu weer opsiert.


Foto van de Sint-Annakapel voor de verplaatsing (foto november 1974)

De Sint-Antoniuskapel

Deze St. Antonius van Paduakapel werd bij het 25-jarig bestaan van de Parochiekerk in 1917 geplaatst aan de Rijksweg, waar de oude kerk stond. Op 13 juli 1985 werd de zeskantige kapel door een werkgroep ca. 1 km verplaatst, naar de nieuwe kerk. Dit was een geweldig karwei. Het beeld, dat wel in 50 stukken uiteen lag, is prachtig gerestaureerd.


Sint Antoniuskapel, foto 2019


Verplaatsing Sint Antoniuskapel, 13 juli 1985


Sint Antonius, foto 2019

De Sint-Annakapel bij boerderij ‘Beckershof’

De Sint-Annakapel aan de Catharinastraat hoort van oudsher bij boerderij Beckershof en werd in 1885 door de toenmalige bewoners gebouwd ter vervanging van een kapel die voor de aanleg van de Rijksweg moest wijken. Een soort van verplaatsing dus naar de Maaszijde van de Rijksweg.
De toenmalige eigenaar, familie Willemse uit Belfeld, heeft in 1985 de kapel overgedragen aan de Stichting Kruisen en Kapellen.
Op 4 oktober 1988 is de kapel dus eigenlijk voor de tweede maal verplaatst, nu naar de overkant van de Rijksweg. Dit was noodzakelijk i.v.m. de aanleg van een nieuwe afslag naar het dorp. De verplaatsing geschiedde onder leiding van de heer G. (Sjra) Arts; hij heeft de kapel toen ook zeer fraai gerestaureerd.
Sindsdien siert het de ingang van Wellerlooi. De kapel wordt nu onderhouden door de familie Van den Berg-Baken, de huidige bewoners van Beckershof.


De Sint-Annakapel met op de achtergrond bijbehorende boerderij Beckershof


Beeldje H. Anna

Veldkruis in Tuindorp

In Tuindorp staat aan de Tuinstraat een veldkruis. Dit kruis werd in 1947 geplaatst door de tuinders die na de oorlog hier een ‘Tuindorp’ bouwden. Ze brachten de volgende tekst aan: “Dat de Heer de gewassen moge zegenen”.

 
Veldkruis Tuindorp

Wegkruis aan de Rijksweg

Dit wegkruis staat aan de Maaszijde van de Rijksweg bij de afslag naar de Kruisstraat. Het is een oud devotiekruis dat in 1875 werd geplaatst door de familie Hermans. Het kruis werd geplaatst bij gelegenheid van de priesterwijding van Johannes Martinus Hermans, geboren 25 december 1851 te Wellerlooi.


Wegkruis aan de Rijksweg tegenover de Kruisstraat


Wegkruis Kruisstraat-Rijksweg (foto 2019)

Het Monument der Gevallenen op De Hamert

Het kruis op de Hamert is een verzetsmonument, ter herdenking van 7 Nederlandse verzetsstrijders die op 2 mei 1943 op die plaats door de Duitse bezetter zijn gefusilleerd. In een stille tocht vanaf de jachthut op de Hamert wordt dit gebeuren jaarlijks op 4 mei bij de Dodenherdenking herdacht. Meer over dit gebeuren vindt u in ons archief onder de rubriek ‘Tweede wereldoorlog’.



Het Monument der Gevallenen op De Hamert (de jaren 50)



Het Monument der Gevallenen De Hamert (2019)

 
De namen van de verzetslieden

De kapel op het juvenaat

Het juvenaat op de Hamert had ook een eigen kapel. Op het juvenaat zat een Broederorde, en deze hebben zelf geen priesters. De H.missen werden veelal gedaan door paters van MarianHill van de St. Paul in Arcen (o.a. de welbekende Pater Noten).


Foto interieur kapel Juvenaat

De kapel van de Grieze Kel

De legendarische Grieze Kel was zeer gelovig en had in het bos een zelfgebouwde kapel.
Meer over de Grieze Kel vindt u in ons archief onder de rubriek ‘Markante personen’.

                       
Twee foto’s van de Grieze Kel in zijn zelfgebouwde kapel.


De nu nog zichtbare restanten van de kapel (foto 2018)

De Kruisberg in Tuindorp

In het jaar 1903 werd ons dorp opgeschrikt door een moord. in het Ven was in die tijd een konijnenplaag en de kasteelheer van Well had een jager hiervoor aangesteld om de konijnen af te schieten. Dit was Jan Derks uit Wellerlooi, de grootvader van Jan en Piet Derks sr. Hij moest samen met `de kleine Sjang`ook de stropers in de gaten houden.
Op een dag dat ze beiden in een eenmansgat op stropers zaten te loeren, werd `de kleine Sjang`door een stroper doodgeschoten. Toen hij ook op Jan Derks richtte, ketste zijn geweer. De jager smeekte de stroper om hem te laten leven, daar hij vrouw en kinderen had en hij beloofde de stroper om nooit zijn naam te zullen noemen. De stroper spaarde hem en de jager heeft hem nooit verraden.
Het is later een rechtszaak geweest in Roermond, maar geen enkele dwang mocht baten om de naam van de dader te noemen. Het schijnt dat de dader zijn straf van Hogerhand toch heeft gekregen. Er wordt van hem verteld dat hij op een spits stuk hout is gevallen. Dit doorboorde zijn neus waardoor hij stierf.
De plek van de moord was een houtwal bij de Hommelberg, die later de Kruisberg werd genoemd. Hier werd namelijk op de ongeluksplaats een houten kruis geplaatst met daarop de naam van `de kleine Sjang`: H.J. Schreurs 26 mei 1903.


Jan Derks met zijn zoontje Ger